Эрчим хүчний яам, Хөх хотын Эрчим хүчний газар хооронд зөвлөлдөх уулзалтад зохион байгуулагдлаа

Эрчим хүчний яамны ажлын хэсгийн гишүүд The Hohhot Pumped Storage Power Station-тай танилцах аяллыг Хөх хотын Эрчим хүчний газраас зохион байгуулсан.

1. Хөх хотын шахуургын цахилгаан станц нь 2006 онд Үндэсний хөгжил шинэчлэлийн хорооноос баталсан нэгдүгээр зэрэглэлийн том хэмжээний усан цахилгаан станц бөгөөд төслийн нийт хөрөнгө оруулалт 6 тэрбум 585 сая юань, Хөх хотын зүүн хойд Дачиншань дүүрэгт байрладаг. Уг цахилгаан станц нь 1200 МВт-ын суурилагдсан хүчин чадалтай бөгөөд систем дэх оргил ачааллын зохицуулалт, үр тариан усалгаа дүүргэх, давтамжийн модуляц, ослын үед нөөцлөх ажлыг хариуцдаг. Цахилгаан станцын урьдчилсан барилгын ажил 2004 оны тавдугаар сард эхэлсэн бөгөөд дөрвөн блок нь 2015 оны долдугаар сард ашиглалтад орсон. Энэ бол ӨМӨЗО-д баригдсан анхны цахилгаан станц бөгөөд Өвөр Монголын цахилгаан эрчим хүчний одоогийн байдлаар ажиллуулж байгаа цорын ганц шахуургатай агуулах цахилгаан станц юм. Энэхүү станцыг Хөшүгийн цахилгаан станц гэж нэрлэдэг.

Хөх хотын шахуургатай цахилгаан станц (товчилсон нэрээр цахилгаан станц) нь Гочуань хошуунд байрладаг. Дээд усан сан нь Дачин уулын оройд, доод усан сан нь Юаньчин хөндийд (муруй голын далан үүсгэснээр бий болсон) байрладаг. Цахилгаан станцын барилгын ажил 2004 оны тавдугаар сард эхэлсэн бөгөөд 2006 оны наймдугаар сард албан ёсны зөвшөөрөл авсан. 1, 2 дугаар блок 2014 оны сүүлээр, 3, 4 дүгээр блок 2015 оны 6 дугаар сард ашиглалтад орсон. Нийт суурилагдсан хүчин чадал нь 1200 МВт, жилд 2.07 тэрбум киловатт/цаг эрчим хүчийг түгээх, 2.677 тэрбум киловатт/цаг эрчим хүчийг авахаар төлөвлөжээ.

Хөшүгийн цахилгаан станцын эрчим хүчний сүлжээнд ажиллах нь бусад шахуургатай цахилгаан станцуудаас ялимгүй ялгаатай. ӨМӨЗО нь салхи, нарны эрчим хүч - цэвэр, ногоон эрчим хүчний бааз бөгөөд Хөшүгийн цахилгаан станц ашиглалтад ороход тус сүлжээнд салхи, нарны эрчим хүчний суурилагдсан хүчин чадал 30%-ийг эзэлж байсан. Салхи, нарны эрчим хүчний тогтворгүй байдлыг тохируулах зориулалттай шахуургатай хуримтлуур нь Өвөр Монголын цахилгаан сүлжээг туршилтын талбай болгожээ. Шахуургатай цахилгаан станцаас эрчим хүч үйлдвэрлэх нь салхины эрчим хүч үйлдвэрлэх, нарны эрчим хүч үйлдвэрлэхэд гарсан хэлбэлзлийг зөөлрүүлж, жигд, тогтвортой байх боломжийг олгохоос гадна дулааны цахилгаан станцын эрчим хүчний үйлдвэрлэлийг багасна.

Статистикийн мэдээгээр, 2018-2020 онд Хөшүгийн цахилгаан станц тогтвортой ажиллаж, мөн хугацаанд нар, салхины эрчим хүчний хязгаарлалтын хэмжээг 5 хувиар бууруулсан. Гэсэн хэдий ч салхи, нарны эрчим хүчийг хязгаарлах түвшин 2021 онд мэдэгдэхүйц сэргэсэн. Үүний гол шалтгаан нь 2021 онд салхи, нарны эрчим хүчний суурилагдсан хүчин чадал хэт нэмэгдэж, нэг шахуургатай цахилгаан станцаар Өвөр Монголын цахилгаан сүлжээг тогтворжуулж чадахгүй байна.

2. Өвөр Монголын Далт хошууны нутагт байрлах Хөвч цөлийн төв, хойд хэсгийн эрчим хүчний шинэ баазын 1-р ээлжийн тэргүүлэх төсөлтэй танилцах. Өвөр Монголын цэвэр ногоон эрчим хүчний бааз нь эрчим хүчийг ногоонжуулах, нүүрстөрөгчжилт багатай болгож байна. Тус автономит мужийн салхины нөөц нь улсын нийт нөөцийн гуравны нэгийг эзэлдэг бөгөөд 70 метрийн өндөрт байгаа салхины эрчим хүчний нөөц нь 1.5 тэрбум киловатт бөгөөд улсдаа нэгдүгээрт ордог. Эдгээрээс Баяннуурын хойд хэсэг, Бугат хот, Уланкяб хотууд нь Өвөр Монголын баруун хэсгийн салхины эрчим хүчний нөөцөөр баялаг бүс нутаг бөгөөд зарим газарт 1 сая киловаттын салхины эрчим хүч үйлдвэрлэх баазыг байгуулжээ.

Өвөр Монгол нь нарны нөөцтэй төдийгүй Далат нарны эрчим хүчний бааз нь тус улсын хамгийн том цөлд баригдсан нарны эрчим хүч үйлдвэрлэх бааз юм. Энэ бүс нутаг нь нарны цацрагийн эрчим ихтэй, жилийн нийт нарны цацраг 4831-7013 МЖ/м2 байдаг нь улсын хэмжээнд хамгийн өндөрт тооцогддог.

БНХАУ-ын салхи, нарны эрчим хүчний нийт суурилагдсан хүчин чадал 2030 онд 1.2 тэрбум киловатт давах төлөвтэй байна.

Өвөр Монгол тус улсын цэвэр, ногоон эрчим хүчний чухал бааз болж байна. "ӨМӨЗО-ны үндэсний эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх 14-р таван жилийн төлөвлөгөө, 2035 он хүртэлх хэтийн зорилтын хураангуй"-д заасны дагуу тус өөртөө засах орон газрын баялаг нөөцөө ашиглан эрчим хүчийг хоёр дахин нэмэгдүүлэх шинэ төлөвлөгөө дэвшүүлсэн байна. Энэ нь 2025 он гэхэд тус бүс нутагт шинээр эрчим хүчний суурилагдсан хүчин чадлын эзлэх хувь 50 гаруй хувь болж, бүс нутгийн цахилгаан эрчим хүчний гол эх үүсвэр болно гэсэн үг юм. Төлөвлөгөө ёсоор "14-р таван жил"-ийн хугацаанд өөртөө засах орон Бугат, Ордос, Улаанчаб, Баяннур, Аруша гэх мэт олон арван сая киловаттын хүчин чадалтай эрчим хүчний шинэ бааз барихад анхаарч байна.

3. ӨМӨЗО-ны Мандал боомтын ойролцоох 500/220кВ-ын дэд станцын төсөлтэй танилцах аялал. Мандал дэд станц нь Монгол Улсын Гашуунсухайтын хилийн боомтод хамгийн ойр байрладаг. Нар, салхины 1500 МВт хүчин чадалтай цахилгаан станцуудын үйлдвэрлэсэн эрчим хүчийг Өвөр Монголын цахилгаан сүлжээнд нийлүүлэх зорилготойгоор 2023 оны 12 дугаар сард ашиглалтад оруулсан байна.

---